آیت الله حاج میرزا حسنعلی مروارید قدس سره، هشتم شوال ۱۳۲۹ قمری در

مشهد مقدس پا به عرصه حیات نهاد. شهرت «مروارید» در خاندان ایشان با یکی از

مشهورترین رجال ادب و هنر خوشنویسی، خواجه شهاب الدین عبدالله مروارید کرمانی (۸۶۵ ـ۹۵۵ قمری) آغاز می شود. پدرش حاج شیخ محمدرضا مروارید (۱۲۹۹ ـ ۱۳۳۸ قمری) از عالمان وارسته مشهد، و عمویش حاج شیخ علی اکبر مروارید نیز عالمی برجسته و از شاگردان محقق بزرگ، آیت الله آخوند محمدکاظم خراسانی بوده است. نام آیت الله مروارید توسط دوست دیرین پدر، مرحوم آیت الله حاج شیخ حسنعلی نخودکی، و به یاد جد مادری ایشان، آیت الله حاج شیخ حسنعلی تهرانی ( متوفای ۱۳۲۹ قمری) «حسنعلی» نامیده شد.

تحصیلات:
ایشان پس از فراگیری دروس رایج مکتب، در سیزده سالگی تحصیل علوم اسلامی را آغاز کرد. ادبیات و منطق را نزد اساتید مطرح آن زمان، بیشتر شرح لمعه را از محضر آیت الله حاج شیخ حسنعلی اصفهانی نخودکی، و مکاسب را نزد آیت الله حاج شیخ هاشم قزوینی (۱۲۷۰ ـ ۱۳۳۹ شمسی) فراگرفت.
اما برجسته‌ترین استاد ایشان، آیت الله میرزا مهدی اصفهانی (۱۳۰۳ ـ ۱۳۶۵ قمری) بود. آیت الله مروارید علاوه بر فراگیری مباحث تخصصی (خارج ) فقه و اصول فقه، به ویژه آرای نوین آیت الله شیخ محمدحسین نائینی، آرای اصولی میرزای اصفهانی و نیز معارف اعتقادی برپایه مکتب اهل بیت علیهم السلام را در محضر این استاد کم نظیر فرا گرفت و تا آخر عمر وی از محضرش در علم و عمل کسب فیض کرد.

آیت الله مروارید مدتی پس از فوت استاد خویش میرزا مهدی اصفهانی، به تدریس خارج فقه و معارف دینی پرداخت و قریب چهل سال بسیاری از دانشوران علوم و معارف اسلامی را از دروس و بیانات علمی خود بهره‌مند ساخت.

در عینیت جامعه:
ایشان در کنار تدریس و تعلیم، به تاسیس و حمایت مدارس علمیه پرداخت که از میان آنها، دو مدرسه علمیه بعثت و سعادت، طلاب و فضلای زیادی را در خود پرورانده‌اند.

پس از رحلت امام، دیدارهای مکرر ایشان با رهبر انقلاب آیت الله خامنه‌ای و گفتگوهای صمیمی این دیدارها زبانزد بود. پس از رحلت آیت الله مروارید، رهبر انقلاب در دیداری خصوصی فرمودند: من هر سال به دو امید مشهد می‌آمدم، یکی زیارت حضرت رضا (ع) و دیگر دیدار آقای میرزا )آیت الله مروارید(.

به سوی لقای خدا:
سرانجام این وجود پربرکت در سن ۹۶ سالگی و در آخرین ساعت شامگاه سه شنبه نوزدهم شعبان المعظم ۱۴۲۵ قمری برابر با چهاردهم مهر ۱۳۸۳ هجری شمسی، پس از قرائت زیارت عاشورا که همیشه بر آن مداومت می ورزید، و نیز تجدید پیمان با حضرت ولی عصر ارواحنا فداه در زیارت آل یس، در پی سکته قلبی از این دیار رخت بربست و به لقای حق شتافت.
پیکر پاک ایشان روی دستهای هزاران مشتاق و ارادتمند و با حضور علمای طراز اول، مسئولان مملکتی، نمایندگان رهبری و مراجع تشییع گردید و در رواق دارالسرور به خاک سپرده شد.

شرح حال و آموزه‌های آن عالم فقید، در کتابی با نام «مروارید علم و عمل» انتشار یافته است.خدا روان پاکش را با انبیا و اولیا و صدیقان و شهیدان محشور کند.