وقف، قرض‌الحسنه‌ای به خداوند

حجت الاسلام و المسلمین سید عبدالهادی علم الهدی، ساختمان چهار طبقه ای را به عنوان مدرسه علمیه، وقف حوزه علمیه خراسان کرد.

سنت حسنه وقف یکی از مصادیق نیک خواهی برای دیگران است که ثواب و فضیلت‌های بسیاری دارد وآثار و برکات معنوی زیادی را برای واقف به ارمغان می‌آورد. وقف از افتخارات دین مبین اسلام است که توسط پیامبر مکرم اسلام و از صدر اسلام تاکنون انجام می شده است و به واسطه‌ی آن، انسان‌های نیکوکار در جهت رفع نیاز و مشکلات اقتصادی و اجتماعی مردم با نهایت عشق و ایثار و قرار دادن اموال خود، به آن اقدام می‌کنند.
روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، طی انجام وقف مدرسه‌ی علمیه ای توسط آیت الله سید عبدالهادی علم الهدی برای این حوزه، در زمینه های مختلف ازجمله هدف و ضرورت وقف، چگونگی انجام آن و …، با وی به گفتگو پرداخت که در ادامه متن آن را از نظر خواهید گذراند؛
** لطفا بفرمایید هدف از وقفی که برای حوزه علمیه خراسان انجام شده است، چیست و ضرورت آن را تشریح نمایید.
یکی از سنت های حسنه و بسیار خوبی که اسلام برنامه ریزی کرده و از رسول گرامی اسلام(ص) شروع شد و ائمه معصومین(ع) نیز آن را انجام دادند، مساله وقف است. وقف یعنی گذشت کردن مقداری از مال هر فرد، برای استفاده عام و جامعه، در بخش ها و سنت های مختلف و در مناطق گوناگون؛ لذا این سنت زیبایی است که فردی با عشق و علاقه، مقداری از اموال خود را برای خدمت به اسلام و جامعه اسلامی وقف می کند تا دیگران هم از آن بهره ببرند.
برهمین اساس، مهمترین مساله ای که در جامعه اسلامی امروز باید به آن توجه داشت، مساله حوزه های علمیه است که در جاهای مختلف و در تمام مسائل اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، سیاسی و دینی، فعالیت های خوبی دارند و بهترین جایی است که انسان می تواند با مال خود برای ارتقا و بهتر عمل کردن آنها، از اموال خود گذشته کرده و مالی را وقف کند.
بنده نیز ضمن علاقمندی به حوزه علمیه خراسان، توفیق وقف مدرسه ای در این حوزه برایم حاصل شد تا فعالیت های آن ان‌شاءالله هرچه بهتر و باشکوه تر برگزار شود، و از مال شخصی خود، مدرسه علمیه‌ای را بنا نهادم تا طلاب با دسترسی بهتر به امکانات، اثربخشی بیشتری در جامعه داشته باشند و باقیات و صالحاتی برای حقیر و کسانی که در این راه کمک و فعالیت کرده‌اند، نیز باشد و این سبب شود تا دیگران نیز در این امر مهم، گام بردارند.
** با توجه به حکم رهبر معظم انقلاب و انتصاب مدیر و اعضای شورای عالی حوزه علمیه خراسان یکی از دغدغه های آیت الله سید مصباح عاملی و شورای عالی این حوزه، استقلال حوزه های علمیه و عدم وابستگی به دولت بوده است که براساس آن، دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف در حوزه علمیه خراسان تاسیس شد و با توجه به پیگیری ها و تلاش های حجت الاسلام و المسلمین سیدابوالفضل کاظمی، مسئول دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف حوزه علمیه خراسان، توفیقات ارزشمندی تاکنون نصیب این حوزه شده است و موقوفات گرانبهایی نیز احیا شدند و علاوه بر گسترش وقف در این حوزه، نگاه مردم نسبت به وقف نیز، تغییر کرده است لذا نظر شما نسبت به موقوفات و کارکرد تحولی وقف در حوزه علمیه خراسان، چیست؟
از دو سال گذشته در جریان فعالیت های دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف حوزه علمیه خراسان قرار گرفته ام و فعالیت های حجت الاسلام والمسلمین کاظمی، چشمگیر بوده و هست و جذب موقوفات جدید در این ایام، گویای این است که حوزه‌ی علمیه خراسان مورد توجه مردم خوب و مومن مشهد قرار گرفته است و عملکرد شایسته و خوب حوزه بوده است که مردم گرایش عمیقی به آن پیدا کرده‌اند تا از اموال ارزشمند خود، وقف حوزه کنند و در اختیار حوزه قرار دهند. تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر استقلال حوزه های علمیه و عدم وابستگی به دولت بسیار جالب و محترم است و بهترین راه برای تحقق منویات ایشان، احیا موقوفات است، زیرا وقتی موقوفات احیا شود، قطعا نیازهای حوزه برای تبلیغ، ترویج، تدریس و طلبه پروری، تامین خواهد شد و چه خوب است که مومنین در این امر حسنه شرکت کنند.
** با توجه به اینکه جنابعالی به عنوان واقف در حوزه علمیه شناخته شده هستید، توصیه‌ی شما به خیّرین و مومنان که توانایی مالی دارند و زمینه ی وقف برای آنها مهیا است، چیست و چه وظیفه‌ای در این رابطه دارند؟
خداوند متعال این توفیق را به من داد که مدارس علمیه‌ای را در مشهد، قم و تهران ساخته و پس از تاسیس، وقف کنم و در قبال آن، برکتی نیز به مال و زندگی من عنایت کرده است. این دیدگاه که اگر فردی مالی را وقف کند از اموالش کاسته می شود، بسیار اشتباه است چراکه مصداق آیه‌ی « مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا کَثِیرَهً وَاللَّهُ یَقْبِضُ وَیَبْسُطُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ»، وقف، قرض الحسنه‌ای است که انسان به خدا می دهد و یقیقنا خداوند متعال به بهترین نحو برای واقف جبران خواهد کرد؛ کسی که از مالش برای وقف گذشت کرده است، فکر نکند آن را از دست داده، خیر؛ خداوند وعده داده است که جبران کثیره‌ای، هم در دنیا و هم آخرت برای واقف، عنایت خواهد کرد و این امر را می توان اکنون از واقفین محترم جویا شد و دریافت کرد و برای ترویج عمل وقف نیز، از آن بهره برد، لذا مومنین، بهتر است که از اموال خود برای حوزه های علمیه که بیشترین و عالی ترین کارها را برای پرورش طلاب انجام می دهند، گذشت کرده و بخشی از مال و رقبات خود را وقف حوزه های علمیه کنند.
مسئولان دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف حوزه علمیه خراسان نیز به صورتی محترمانه از وقفیات جدید و نیات واقف استقبال می کنند، و آنچه را که واقف در نظر داشته است را انجام می دهند، پس چقدر خوب است که آنها را یاری دهیم.
گاهی وقف برای حسینیه و دیگر خدمات اجتماعی صورت می گیرد و آن وقف برای مدت محدودی در اختیار دیگران خواهد بود و بعضا برخی از اماکن حتی منبع درآمدی برای افراد سودجو شده است اما وقف برای حوزه های علمیه همانطور که آیه « وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا» اشاره دارد، طلبه هایی در آن پرورش می دهند که می توانند بهترین و عالی ترین سفیران الهی برای هدایت، راهنمایی و نزدیک کردن مردم به خدا و توجه به اهل بیت(ع) عصمت و طهارت باشند.
از خداوند متعال خواستارم که باز هم بتوانم این راه را ادامه دهم و مومنین نیز برای باقیات و صالحات خویش و پایداری سنت حسنه‌ی وقف، مالی را به خدا قرض الحسنه دهند و وقف کنند.
پیامبر مکرم اسلام(ص) وقتی وارد مدینه شدند در بلندترین مکان این شهر، زمینی را از بخشی اموال حضرت خدیجه(س) خریداری کردند و مسجدی را در آنجا بنا نهادند که تا قیامت هر کس در آن نماز بخواند برای هر رکعت نماز ۱۰ هزار اجر به نمازگزار و ۱۰ هزار اجر نیز به حضرت خدیجه(س)، عنایت شود تا به واسطه ی این وقف، جبرانی برای زحمات حضرت خدیجه(س) به اسلام باشد. و تا به امروز این مسجد باشکوه و باعظمت در جهان بشریت می درخشد و افراد زیادی در آن به نماز و عبادت مشغول هستند. این بخاطر اهمیتی و ارزشی بود که پیامبر(ص) به وقف دادند و شروع فعالیت خود را در مدینه با وقف آغاز کردند.
لازم به توضیح است، این مدرسه در سال ۱۳۹۶ به صورت نیمه ساخت و طی تفاهم نامه ای تحویل مرکز مدیریت شد و پس از تکمیل این مدرسه توسط مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان، آیت الله علم الهدی، متولی محترم، آن را جهت امور آموزشی و پژوهشی، وقف حوزه علمیه خراسان کرد.
مجتمع علمی پژوهشی آیت الله سید محمد علم الهدی به نام والد مرحوم واقف محترم می باشد که مکان آن در مشهد و خیابان پشت باغ نادری واقع شده است.