دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف
احیای موقوفات حوزوی و ایجاد وقف های جدید می تواند در رشد و بالندگی حوزه نقش آفرین باشد، بنابراین نباید از انجام فعالیت های تبلیغی در زمینه وقف غافل شد.
اجرای امینانه نیت واقفان خیراندیش یکی از راه های ترویج فرهنگ وقف در جامعه است که دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف حوزه علمیه خراسان با توجه به تاکیدات آیت الله عاملی، مدیر این حوزه، تلاش می کند با عمل به نیت واقفان، مروج صحیحی برای فرهنگسازی آن باشد.
برای انفاق راههای گوناگونی وجود دارد که وقف یکی از مهمترین مصادیق آن میباشد و مهمتر از وقف، نیت پاک و خالصانه آن است که انسان چیزی را وقف نماید، این مسئله اوج ایمان و اعتقاد به خداوند لایزال را ثابت میکند و نشان میدهد که واقف حاضر است در راه خداوند از اموال دوست داشتنی خود صرفنظر کند.
ثمره وقف کردن دوبال است که به جای دوچشم در آخرت به انسان عطا می شود. یکی به خاطر چشم بستن از دنیا و دیگری به خاطر چشم دوختن به عاقبت. واقفان خیراندیش وقتی تعلقات مادی را از پای طلب می گشایند و تنها چشم به رضا و عطای خداوند می دوزند، پر پروازی می گیرند برای عروج به آسمان ها و تماشای جمال یار، که چه شیرین است این ملاقات و این گذشت و این ایثار.
وقف در شریعت
بر اساس مفاهیم اخلاقی قرآن کریم و احادیث و سیره معصومین (ع) در می یابیم که وقف از جمله کارهای خیر در زندگی هر مسلمانی است چرا که اعمال خیر و صالح همواره در آیات این کتاب شریف و روایات ستوده شده و به طور عموم هر آنچه که بر انجام کارهای نیکو و تشویق بدان دلالت داشته باشد، بر وقف نیز دلالت می کند. می توان گفت که روح وقف مورد تایید قرآن کریم قرار گرفته است و از جمله آیه هایی که به تالیف قلوب و جلب محبت دیگران دلالت دارد این مهم، دریافت می شود.
« لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَٰکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِکَهِ وَالْکِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَى الْمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ … ؛ نیکوکاری آن نیست که روی خود را به سوی مشرق و مغرب بگردانید،بلکه نیکی آن است که کسی به خداوند و روز باز پسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و مال خود را با وجود دوست داشتنش، به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان ودر راه ماندگان و….بدهد»
یکی از مصارف در آمدهای وقف در جهت تحکیم و تثبیت روح همبستگی و محبت بوده و در عین حال احسانی عاری از منت است، و اقدامی که در بسیاری از موارد، استفاده کننده از منافع وقف، واقف را ملاقات نکرده وچه بسا او را نمی شناسد، ولی از نتیجه لطف او بهره مند می شود که در نهایت تاثیر این عمل خدا پسندانه به مراتب عمیق تر و ماندنی تر خواهد بود.
همچنین در آیه ۱۷۷ سوره بقره هنگام تعریف نیکی، خداوند به معرفی نیکان می پردازد تامردم تنها به فراگیری مفاهیم بسنده نکنند. پس از اعتقاد و ایمان به اصول دین، حق تعالی به بیان اعمال صالح می پردازد و از بخشش مال شروع می کند و آن نشان از عمق ایمان به مبدأ و معاد دارد، زیرا به آنچه محبت دارد در راه خدا می دهد. البته باید دانست که ریشه نیکی و نیکوکاری در اعتقاد و ایمان نهفته است و وقف اموال نیز می تواند مصداق روشنی برای نیکی به شمار آید و آیات فراوان دیگری که نقطه مشترک تمامی آنها بیان محبوبیت و مطلوبیت عمل وقف و شخص واقف در بارگاه الهی می باشد، نشان دهندهی این امر خداپسندانه است.
تقویت پایه های جهان اسلام با وقف
با توجه به اینکه یکی از مهمترین زیر ساخت ها و پایه های جهان اسلام از طریق وقف تامین می شود و مبنایی برای پیشرفت اقتصادی امت اسلامی است، واقفان خیراندیش از صدها سال پیش تاکنون با اختصاص بخشی از اموال خود برای خدمت مستمر به جامعه در قالب این سنت حسنه که بارزترین مصداق احسان، انفاق، صدقه، تعاون و باقیات الصالحات می باشد، منشاء خدمات بزرگ علمی، فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی، رفاهی و بهداشتی در جامعه بوده اند که وجود صدها درمانگاه، بیمارستان، حوزه های علمیه و مراکز آموزشی و هزاران مسجد و حسینیه مصداق این امر است.
از طرفی، حوزه علمیه ظرفیتی عظیم برای احیای موقوفات و ایجاد وقف های جدید بوده و هست و می تواند با برنامه ریزی، انجام فعالیت تبلیغی، برگزاری همایش های مختلف و دعوت از خیرین و واقفین اقدامات گسترده ای در ترویج و احیای موقوفات انجام دهد، لذا دفتر موقوفات و امور حقوقی وقف حوزه علمیه خراسان، با توجه به این نکته، پس از شروع فعالیت خود در دو سال گذشته، اقدامات شایسته ای در اجرای امینانه موقوفات این حوزه علمیه کهن انجام داده که هر کدام به فراخور نیت واقف محترم، مسیری روشن را در فعالیت های حوزوی نقش بسته است.
